มะเร็งตับ : ประสบการณ์และคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยที่เข้ารับการรักษาที่อโรคยศาล วัดคำปรระมง จังหวัดสกลนคร

Abstract

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลการรักษาผู้ป่วยโรคมะเร็งตับ โดยภูมิปัญญาหมอพื้นบ้าน ที่อโรคยาศาล วัดคำประมง จ.สกลนคร โดยศึกษาจากผู้ป่วยจำนวน 30 คน เพศชาย 12 คน เพศหญิง 18 คน ส่วนใหญ่ (80%) อายุ 31 60 ปี ที่ป่วยเป็นโรคมะเร็งตับระยะต่างๆดังนี้ ระยะที่ 1 มี 21 คน (70%) ระยะที่ 2,3 อย่างละ 1 คน (3.3%) และระยะที่ 4 จำนวน 7 คน (23.3%) และได้รับการบำบัดรักษาโดยวิธีการแพทย์แผนปัจจุบัน อาทิ เคมีบำบัด รังสีบาบัด ภูมิคุ้มกันบำบัด แตกต่างกันไป ได้รับเคมีบำบัดครบคอร์ส 15 คน (50%) ไม่ได้รับ 1 คน (3.3%) ไม่ได้รับรังสีบำบัด 26 คน (86.7%) และไม่ได้รับภูมิคุ้มกันบำบัด 29 คน (96.7%) ผู้ป่วยมาเข้ารับการรักษาที่อโรคยาศาลด้วยอาการปวดท้องใต้ชายโครงขวา 23 คน (76.7%) และรู้สึกตัวดี ช่วยเหลือตนเองได้ 28 คน (93.3%) และได้รับการบาบัดรักษาทางร่างกายและจิตใจ ทางร่างกายได้แก่ การใช้ยาสมุนไพร ลูกประคบ การอบสมุนไพร โภชนาการบาบัด การออกกาลังกาย ดนตรีบาบัด ทางจิตใจ ได้แก่ มนตราบาบัด สมาธิบำบัด การใช้ยาสมุนไพรรักษามะเร็งที่วัดคำประมง โดยพระอาจารย์ปพนพัชร์ เจ้าอาวาส ประกอบด้วย ยอดยารักษามะเร็ง (สำหรับมะเร็งทุกชนิด) แล้วเสริมด้วยยามะเร็งเฉพาะที่ (เช่นมะเร็งปอด) ยาสำหรับบำบัดอาการข้างเคียง ยาล้างพิษ เป็นต้น สูตรยอดยารักษามะเร็ง (แก้มะเร็งทุกชนิด)ประกอบด้วยหัวร้อยรู (Hydnophytum formicarium Jack.), ไม้สักหิน (Cordia globifera W.W. Smith), ข้าวเย็นเหนือ (Smilax corbularia Kunth.), ข้าวเย็นใต้ (Smilax glabra Wall..),โกฐจุฬาลัมพา (Artemisia pallens Wall.), โกฐเชียง (Livisticum officnale Koch.), กำแพงเจ็ดชั้น (Salacia chinensis L.), ทองพันชั่ง (Rhinacanthus nasutus Kurz.), เหงือกปลาหมอ (Acanthus ebracteatus Wall.), ผีหมอบ (Polyalthia cerasoides (Roxb.) Benth.), หญ้าหนวดแมว (Orthosiphon aristatus Mig.) ผลการวิจัยภายหลังจากการรักษาโรคมะเร็งตับ ณ อโรคยาศาลเป็นเวลา 3 เดือน พบว่า ผู้ป่วยมะเร็งตับส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง มีอายุอยู่ในช่วง 30--60 ปี มีสถานสมรส ระดับการศึกษาส่วนใหญ่ คือระดับประถมศึกษา ประกอบอาชีพเกษตรกรรม มีรายได้เฉลี่ยต่อเดือน น้อยกว่า 5,000 บาท และใช้สิทธิบัตรประกันสุขภาพถ้วนหน้าในการเบิกจ่ายค่ารักษาพยาบาล การเจ็บป่วยของผู้ป่วยมะเร็งตับส่วนใหญ่อาการที่มาพบแพทย์มาด้วยอาการอ่อนเพลีย ก่อนที่ผู้ป่วยจะไปพบแพทย์เพื่อรับการตรวจและวินิจฉัยโรคมักจะปล่อยให้อ่อนเพลียนานถึงมากกว่า 3--6 เดือน และมักจะตรวจพบมะเร็งตับในระยะลุกลามและอยู่ในระยะ 3 มากที่สุด ซึ่งยากต่อการรักษาโดยวิธีเคมีบำบัดและภูมิคุ้มกันบำบัด โดยวิธีทางแพทย์แผนไทยปัจจุบัน จึงตัดสินใจที่เข้ารับการรักษาด้วยแพทย์ทางเลือกและใช้สมุนไพรเป็นหลักในการรักษาผู้ป่วยโรคมะเร็ง ภายหลังรับการบำบัดที่วัดคำประมงเป็นเวลา 3 เดือน พบว่า ผู้ป่วยมะเร็งตับมีความสามารถในการดูแลตนเองคือรู้สึกตัวดี การหายใจดีสม่ำเสมอ แต่สภาพร่างกายยังคงมีอาการอ่อนเพลีย อาการที่พบได้บ่อยในผู้ป่วยมะเร็งตับ ได้แก่ อาการปวดท้อง โดยเฉพาะที่ใต้ชายโครงขวา เป็นอาการปวดเล็กน้อยพอทนไหว ด้านจิตใจของผู้ป่วยมะเร็งตับที่เข้ามารับการรักษาที่อโรคยศาล วัดคำประมง จ.สกลนคร พบว่ามีสภาพของจิตใจที่จะยอมรับกับอาการเจ็บป่วยได้มาก เข้าใจวิธีการที่จะบำบัดดูแลเน้นที่ความสมดุลยและการดูแลสุขภาพแบบองค์รวม และคิดว่าการรับการดูแลแบบองค์รวมทั้งทางด้านร่างกาย จิตใจ สังคม และจิตวิญญาณเป็นแนวทางที่ถูกต้อง ผู้ป่วยมี คุณภาพชีวิตโดยรวม อยู่ในระดับสูง เมื่อพิจารณารายด้านพบว่าคุณภาพด้านสิ่งแวดล้อมมีค่าสูงสุด รองลงมา คือความผาสุกทางด้านจิตใจ