Development of maternity law in Thailand

Abstract

ในประเทศไทยการลาคลอดนั้นเป็นส่วนหนึ่งของกฎหมายแรงงาน และในสัญญาว่าจ้างจำเป็นต้องมีการระบุเงื่อนไขเรื่องการลาคลอด ซึ่งถือเป็นข้อบังคับภายใต้บทบัญญัติแห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ พระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ์ พ.ศ. 2518 พระราชบัญญัติประกันสังคม (พ.ศ. 2533) พระราชบัญญัติประกันสังคม (ฉบับที่ 4) พ.ศ. 2558 และพระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน (ฉบับที่ 7) พ.ศ. 2562 ซึ่งล่าสุดได้ปรับเปลี่ยนจำนวนวันลาคลอดบุตรจาก 90 เป็น98 โดยให้สำนักงานประกันสังคมจ่ายเงินชดเชย 45 วันและ นายจ้างจ่ายเงินชดเชย 45 วันโดยมิได้เจาะจงในเรื่องของส่วนต่างที่เกิดขึ้น การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพที่มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาหลักกฎหมายเพื่อการคุ้มครองผู้ลาคลอด ปัญหาที่เกิดจากการบังคับ ใช้กฎหมายลาคลอด ตลอดจนเปรียบเทียบกฎหมายลาคลอดของประเทศไทยกับประเทศอื่นๆ ทั้งในเอเชียและยุโรป โดยใช้วิธีการวิเคราะห์ข้อมูลจากบทบัญญัติและเอกสารที่เกี่ยวข้องกับการลาคลอดในประเทศไทย ผลการวิจัยพบว่าแม้ประเทศไทยจะขยายเวลาลาคลอดจาก 90 วันเป็น 98 วันเพื่อให้สอดคล้องกับข้อกำหนดของ International Labor Organization (ILO) แต่กฎหมายไม่ได้กำหนดข้อบังคับท่ชัดเจนเรื่องการจ่ายค่าชดเชยตามจำนวนวันที่เพิ่มขึ้น เพราะถือว่าเป็นการข้อตกลงระหว่างลูกจ้างกับนายจ้าง ซึ่งอาจเป็นเหตุให้แรงงานหญิงเกิดความกดดันและจำเป็นต้องสละสิทธิที่ตนสมควรได้เพิ่มเติมตามกฎหมาย ปัญหาดังกล่าวเกิดจาก โครงสร้างทางกฎหมายที่อ่อนแอ ทั้งนี้แรงงานหญิงนั้นเป็นส่วนสำคัญที่ทำให้เศรษฐกิจประเทศเติบโต และนโยบายเรื่องการลาคลอดก็เป็นนโยบายที่สำคัญต่อแรงงานหญิง เมื่อนโยบายไร้ความชัดเจนก็อาจส่งผลกระทบต่ออัตราการเกิดของประชากร และเศรษฐกิจในภายหน้า ทั้งนี้เมื่อเปรียบเทียบกับประเทศอื่น ๆ พบว่านโยบายของประเทศไทยนันมีความคล้ายคลึงกับประเทศในแถบเอเชีย แต่ยังล้าหลังกว่าประเทศในแถบยุโรปอย่างมาก อย่างไรก็ตามแม้ว่ากฎหมายการลาคลอดของไทยจะสอดคล้องกับหลักเกณฑ์ของ International Labor Organization แต่ประเทศไทยจำเป็นต้องพัฒนานโยบายเพื่อให้บทบัญญัติและการบังคับใช้กฎหมายมีมาตรฐานและมีความชัดเจนมากยิ่งขึ้น เพื่อให้เกิดความเท่าเทียมกันในสังคมและส่งเสริมการลงทุนด้านทุนมนุษย์ในปฐมวัยเพื่อให้สังคมที่มีความเท่าเทียมกันมากยิ่งขึ้น