แนวทางการพัฒนาเสริมสร้างคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนเตรียมทหาร

Abstract

การพัฒนาระบบการศึกษาจำเป็นต้องมีการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของผู้เรียนให้เหมาะสมสอดคล้องกับบริบทของการเปลี่ยนแปลงในแต่ละยุคสมัย การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพปัจจุบันของคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนเตรียมทหาร และ 2) เสนอแนวทางการพัฒนาเสริมสร้างคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนเตรียมทหาร ใช้รูปแบบการวิจัยแบบผสมผสานทั้งเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ เก็บข้อมูลแบบสอบถามในกลุ่มเป้าหมาย 3 กลุ่ม ได้แก่ ครู-อาจารย์ บุคลากรฝ่ายปกครอง และนักเรียนหัวหน้าตอน (หัวหน้าชั้นเรียน) ของโรงเรียนเตรียมทหาร รวมจำนวนทั้งสิ้น 186 คน และสัมภาษณ์เชิงลึกตัวแทน (ผู้บริหาร/ผู้นำ) กลุ่มดังกล่าว จำนวน 3 คน ผลการศึกษาพบว่า คุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนเตรียมทหารโดยรวมอยู่ในระดับมาก ด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุดคือ ด้านทัศนคติ รองลงมาคือ ด้านคุณธรรมจริยธรรม ด้านวินัยทหารและความเป็นผู้นา ด้านความรู้ทางทหาร ด้านวิชาการ และด้านสมรรถภาพร่างกาย ตามลำดับ แนวทางการพัฒนาเสริมสร้างคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนเตรียมทหาร ในภาพรวม พบว่า มี 5 แนวทาง ได้แก่ 1) ให้ความสำคัญในการเสริมสร้างคุณลักษณะอันพึงประสงค์ โดยกำหนดวิธีการติดตามประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ที่เป็นไปได้จริง 2) เสริมสร้างคุณลักษณะอันพึงประสงค์ตามลำดับความเร่งด่วนโดยเรียงจากด้านที่มีปัญหามากที่สุดก่อน 3) ออกแบบกิจกรรมการพัฒนาเสริมสร้างคุณลักษณะอันพึงประสงค์ร่วมกันระหว่างหน่วยงานที่รับผิดชอบและหน่วยงานที่มีส่วนเกี่ยวข้อง 4) ส่งเสริมการใช้งานดิจิทัลอย่างเหมาะสม สร้างสรรค์ และปลอดภัย และ 5) ใช้เครื่องมือดิจิทัลช่วยในการประเมินผลการจัดกิจกรรมพัฒนาเสริมสร้างคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ส่วนแนวทางการพัฒนาเสริมสร้างคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนเตรียมทหารเป็นรายด้าน พบว่า มี 23 แนวทางย่อย ซึ่งโรงเรียนเตรียมทหารสามารถนำผลการวิจัยไปใช้เป็นแนวทางในการพัฒนาเสริมสร้างคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนเตรียมทหารให้สอดคล้องกับบริบทการเปลี่ยนแปลงในอนาคตต่อไป